Sprawozdanie

z przebiegu szkolenia realizowanego w ramach projektu „Budowa wspólnej platformy wymiany informacji oraz systemu szkoleń zawodowych w parkach narodowych”

Tytuł szkolenia: Flora i roślinność nieleśna krainy dolin BdPN

Termin: 21 czerwca 2010 r.

Miejsce: Terenowa Stacja Badawcza BdPN w Wołosatem

Organizatorzy: Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska i Bieszczadzki Park Narodowy

Prowadzący: mgr Adam Szary

Program szkolenia obejmował następujące zagadnienia:

Wprowadzenie, omówienie zasad z korzystania przygotowanego atlasu zbiorowisk nieleśnych.

„Szata roślinna zbiorowisk roślinnych w krainie dolin z aspektami wpływu gospodarki na kształtowanie się zbiorowisk nieleśnych w Bieszczadach”. „Ochrona zbiorowisk nieleśnych krainy dolin w Bieszczadzkim Parku Narodowym” - wykłady.

Terenowy przegląd zbiorowisk roślinnych w krainie dolin. Dynamika zbiorowisk nieleśnych i rola użytkowania w ich ochronie – zajęcia praktyczne w terenie.

Torfowiska – funkcjonowanie, rozpoznawanie gatunków, ochrona – wykład. Obserwacja efektów ochrony czynnej w terenie i podsumowanie tematyki zajęć – zajęcia terenowe na torfowisku wysokim w Wołosatem.

Praktyczne rozpoznawanie gatunków i wskazówki do identyfikacji siedlisk przyrodniczych oraz sposobów ich ochrony - zajęcia kameralne z wykorzystaniem zebranych roślin.

Szkolenie miało na celu pogłębienie teoretycznej wiedzy służb terenowych Bieszczadzkiego P. N. oraz praktycznych umiejętności w zakresie identyfikacji siedlisk i gatunków, a także stosowania właściwych zabiegów ochronnych.

W szkoleniu uczestniczyło 30 osób, zajmujących się głównie wykonywaniem i nadzorowaniem w terenie corocznych zadań ochronnych dotyczących kształtowania roślinności dolin oraz pracowników prowadzących w Parku edukację ekologiczną.

Uczestnicy zostali poinformowani, że szkolenie jest organizowane w ramach projektu „Budowa wspólnej platformy wymiany informacji oraz systemu szkoleń zawodowych w parkach narodowych” współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.

Podczas szkolenia zostały omówione zagadnienia teoretyczne dotyczące współczesnej syntaksonomii (klasyfikacji zbiorowisk roślinnych) oraz florystyki dotyczącej Bieszczadzkiego P. N. Wprowadzone zostały elementy inżynierii środowiskowej, dotyczące racjonalnego gospodarowania zasobami przyrody: zabiegi hydrotechniczne, różne strategie koszenia i odkrzaczania, specyfika wypasu w celach ochronnych, charakter nawożenia, kształtowanie mikrosiedlisk, reintrodukcja gatunków i zasilanie populacji ginących, sposoby prowadzenia monitoringu.

W zakresie rozpoznawania siedlisk i gatunków przeprowadzony został przegląd fitocenotycznie najbardziej zróżnicowanych fragmentów doliny, połączony ze wskazaniem różnych skutków wcześniejszych czynników degradacyjnych i obecnie prowadzonej ochrony aktywnej. Wyjście terenowe połączone zostało ze zbiorem materiału zielnikowego, który posłużył w praktycznym utrwaleniu i podsumowaniu wiedzy botanicznej i fitosocjologicznej podczas zajęć kameralnych.

Celem usystematyzowania wiedzy fitosocjologicznej sporządzono atlas zbiorowisk oraz fitocenoz rzadkich o szczególnym znaczeniu dla Bieszczadzkiego P. N. Zamieszczono w nim krótką charakterystykę siedlisk i wskazówki dotyczące ochrony. Atlas ten, w formie materiałów szkoleniowych, rozdany został wśród uczestników zajęć jako konspekt przeglądowy zajęć i materiał pomocniczy w późniejszej pracy służ terenowych. Kameralna część prezentacji odbyła się w Stacji Badawczej z użyciem rzutnika multimedialnego w programie Power Point.

W trakcie szkolenia zadawano wiele pytań dotyczących diagnostyki siedlisk, identyfikacji gatunków i sposobu postępowania wobec różnych typów roślinności. Dużym zainteresowaniem cieszyła się problematyka reintrodukcji ginących populacji roślin i wzmacniania stanowisk gatunków rzadkich – temat zademonstrowano na konkretnych przykładach prowadzonego programu w zakresie odtworzenia stanowisk mieczyka dachówkowatego, turzycy skąpokwiatowej i rosiczki okrągłolistnej.

Podczas szkolenia uczestnicy korzystali z tradycyjnej gastronomii, która opierała się na lokalnych produktach bieszczadzkich z certyfikatem oryginalności.

Podczas szkolenia udało się osiągnąć postawione cele i zrealizować program w całości. Uczestnicy podkreślali przydatność przeprowadzenia szkolenia oraz zgłaszali potrzebę dalszego rozwijania tematu, szczególnie dotyczącą rozpoznawania zbiorowisk połoninach.

Uczestnicy szkolenia korzystali z wyżywienia jednej firmy gastronomicznej, która serwowała smaczne tradycyjne produkty lokalne.

Sprawozdanie przygotował: Adam Szary