Bieszczadzki Park Narodowy - U źródeł Sanu, Stryja i Dniestru

Na Pikuju

W dniach 6-8 lipca 2016 r. odbyły się na Ukrainie warsztaty pt.: „U źródeł Sanu, Stryja i Dniestru” dla nauczycieli województwa podkarpackiego. Celem warsztatów było przybliżenie wiedzy o zasobach przyrodniczych i historyczno - kulturowych Bieszczadów Wschodnich, które wraz z Bieszczadami Zachodnimi po stronie polskiej wchodzą w skład Karpat Wschodnich. Całodniowe zajęcia terenowe odbyły się na terenie Rezerwatu Przyrodniczego „Pikuj” (1408 m n.p.m.). Rezerwat ten zajmuje powierzchnię przeszło 700 ha i wchodzi w skład Nadleśnictwa Borynia (RDLP we Lwowie), z którym Bieszczadzki Park Narodowy ma nawiązaną współpracę. Rezerwat „Pikuj” powołano w celu ochrony lasu bukowego z fragmentami buczyny krzywulcowej oraz roślin wysokogórskich. Szczyt Pikuja jest doskonałym punktem widokowym, z którego widać m.in. nasze Bieszczady Zachodnie. Uczestnicy warsztatów poznali również naturalny drzewostan jodłowy objęty ochroną w Rezerwacie krajobrazowym „Rozłucz”, utworzonym w 1999 r. na powierzchni 152 ha. Rejon Rozłucza jest ponadto obszarem obfitującym w wody mineralne, o czym mogli się przekonać uczestnicy warsztatów, degustując ją z dostępnych źródeł.

Program warsztatów łączył kwestie przyrodnicze z kulturowo-historycznymi. Z interesujących miejsc historycznych i obiektów kulturowych objętych programem uczestnicy warsztatów zwiedzili m.in:

Konwikt Jezuicki w Chyrowie – dawny zakład naukowo-wychowawczy Jezuitów posiadający status gimnazjum, funkcjonujący w latach: 1886 - 1939. Chyrowski zakład naukowo-wychowawczy uważany był w czasach II Rzeczypospolitej za najlepiej wyposażone gimnazjum w Polsce;
cmentarz w Chyrowie, na którym znajduje się m.in. zbiorowa mogiła polskich żołnierzy walczących zimą 1918/19 r. na tych terenach pod dowództwem porucznika Stanisława Maczka, z pamiątkową tablicą ufundowaną staraniem Towarzystwa Szkoły Ludowej;
Muzeum Historyczno-Etnograficzne „Bojkiwszczyna” w Samborze, z bogatą kolekcją sprzętów gospodarskich, narzędzi i strojów ludowych Bojków;
kościół rzymskokatolicki pw. Przemienienia Pańskiego z XVI w. w Dobromilu oraz monastyr bazylianów i ruiny zamku Herburtów;
budynek dawnej drukarni w Dobromilu, w której wydano w 1614 r. pierwsze Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego Jana Długosza;
dawną kopalnię soli („Salina”) w Lacku (dziś: Solianuvatka), która była w XIX w. jednym z najważniejszych miejsc wydobycia soli w Rzeczypospolitej. W czerwcu 1941 roku kopalnia i najbliższe okolice były miejscem zbrodni NKWD na więźniach z Dobromila i Przemyśla. Na miejscu zbrodni znajduje się obecnie duży drewniany krzyż przy którym uczestnicy warsztatów złożyli hołd poległym i zapalili znicze.

Warsztaty były okazją do przybliżenia przyrody Bieszczadów Wschodnich i bogatej historii regionu, który na skutek zmiany granic Polski po II wojnie światowej wszedł w skład Ukraińskiej Republiki Radzieckiej, a następnie Ukrainy. Uczestnicy podkreślali ważną rolę edukacji przyrodniczej i historyczno-kulturowej w procesie wychowania dzieci i młodzieży szkolnej. Wszyscy przyznali, że powinny być takie działania kontynuowane w przyszłości. W warsztatach uczestniczyło 31 osób. Warsztaty zostały dofinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie.