|
Choć obecnie grzyby nie są już zaliczane do królestwa roślin to tradycyjnie omawia się je w towarzystwie organizmów roślinnych. Grzyby nie były szczegółowo badano w trakcie przygotowywania Planu Ochrony BdPN. Na szeroką skalę prowadzono badania w latach 1958-1965 oraz w r. 1969. Wyniki ogłoszono w kilku publikacjach (Domański i in. 1960, 1963, 1967, 1970, Wojewoda 1994).
Pod względem mikoflory Bieszczady są niewątpliwie najbogatszym regionem w polskich Karpatach, a w Polsce ustępują tylko płn.-wsch. obszarom kraju (Puszczy Augustowskiej i Białowieskiej). Stwierdzono tu ok. 1000 gatunków grzybów, w tym ok. 30 z klas Oomycetes i Zygomycetes, ok. 160 workowców Ascomycetes, ok. 720 podstawczaków Basidiomycetes i ok. 30 z klasy Deuteromycetes (Fungi imperfecti). Uderzające jest wielkie bogactwo grzybów nadrzewnych z rodzin Polyporaceae i Hymenochaetaceae. Również rodzina Corticiaceae jest tu obficie reprezentowana - ok. 100 gatunków. W latach 1958-1964 znajdywano w Bieszczadach wiele grzybów mikoryzowych z rodzin Cortinariaceae i Tricholomataceae, które obecnie zaczynają gwałtownie zanikać.
Tylko z Bieszczadów znana jest odgiętka wetlińska Resupinatus wetlinianus (Domański 1964). Tylko w tym obszarze znane są w Polsce: trzęsak Tremella moriformis, Ceriporiopsis gilvescens oraz czyreń Phellinus ferrugineus. Rośnie tu wiele grzybów bardzo rzadkich lub rzadkich, np. jodłownica górska Bondarzewia mesenterica, kieliszówka trąbkowata Guepiniopsis buccinia, soplówka jeżowata Hericium erinaceus, i niszczyk Trichaptum pergamenum. Część grzybów jest tutaj jeszcze stosunkowo pospolitych, a w innych regionach Karpat są to już gatunki rzadkie, ginące i zagrożone (Wojewoda 1991, Wojewoda, Ławrynowicz 1992).
Mikoflora Bieszczadów daleka jest od pełnego zbadania. Można przypuszczać, że liczba grzybów tego obszaru liczy przynajmniej 2000 gatunków. Zachodzi jedanak obawa, że w ostatnich latach, przy wzrastającej antropopresji, mogły zajść niekorzystne zmiany we florze grzybów.
Praca Glanca i Tobolewskiego (1962) podaje z terenu Bieszczadów 309 gatunków porostów, w tym wiele rzadkich. W wysokich pasmach bieszczadzkich stwierdzono koncentrację gatunków wysokogórskich i reglowych. W okresie późniejszym publikowano jedynie sporadyczne notatki (Bystrek, Glanc 1976, Sulma, Bystrek 1982).
Porosty, grupa organizmów gwałtownie reagujących na wszelkie zanieczyszczenia powietrza, używane są jako wskaźniki czystości środowiska (Kiszka 1991). Aktualne, częściowe jeszcze wyniki prowadzonych ostatnio prac florystycznych pozwalają określić stan lichenoflory jako umiarkowanie dobry. Lista porostów dla polskich Karpat Wschodnich, sporządzona na podstawie materiałów publikowanych i nowych badań, podaje z terenu Bieszczadów Wysokich ponad 445 gatunków, w tym jednak kilka gatunków należy uznać aktualnie za wymarłe (choć jeszcze w latach pięćdziesiątych były spotykane). Wiele gatunków zaliczyć należy do kategorii wymierających lub silnie zagrożonych. Jednak prowadzone obecnie obserwacje florystyczne przynoszą też nowe, interesujące znaleziska (Kiszka 1997, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, Kiszka, Kościelniak 1998, 2001, 2002, 2003).
Badania nad mchami (Bryopsida) Bieszczadów, prowadzone w latach pięćdziesiątych, zakończyły się publikacją (Lisowski 1956) podającą z tego terenu 252 gatunki. Nie ma odrębnego opracowania dla Bieszczadzkiego Parku Narodowego, można jedynie stwierdzić, że znaczna część mchów podana w cytowanej pracy ma swe stanowiska na terenie Parku. Dotyczy to zwłaszcza mchów górskich, lokujących się powyżej górnej granicy lasy (ponad 40 gatunków). Znacznym bogactwem mchów charakteryzuje się dolina Moczarnego, gdzie w przełomie Górnej Solinki stwierdzono występowanie wielu niezwykle rzadkich gatunków, tym kilku podanych pierwszy raz dla Polski i całych Karpat. Z tego powodu został tam utworzony rezerwat, który obecnie wszedł w skład BdPN.
Prace florystyczne nad występowaniem i rozmieszczeniem wątrobowców w Bieszczadach prowadził przez wiele lat J. Szweykowski (Szweykowski, Buczkowska 1996), zaś w r. 1996 podjęto badania na terenie BdPN (Mierzeńska 1998). Dotychczas stwierdzono w Parku występowanie ok. 75 gatunków (109 w całych Bieszczadach Zachodnich), w tym wiele bardzo interesujących taksonów o charakterze borealnym lub wysokogórskim.
Rozmieszczenie śluzowców, organizmów saprofitycznych spokrewnionych z grzybami, jest wciąż jeszcze słabo poznane w całej Polsce. Badania w Karpatach koncentrowały się dotychczas głównie w Tatrach i Pieninach, inne pasma odwiedzane były przez florystów sporadycznie. Pewne informacje nt. śluzowców w Bieszczadach znaleźć można w pracach mikologicznych Domańskiego i in. (1970). Podsumowanie, na podstawie literatury i badań własnych, dotychczasowych danych o występowaniu śluzowców w BdPN podała Drozdowicz (1996, 2000, 2003). Stwierdzono tu 31 gatunków, wśród nich kilka bardzo interesujących taksonów górskich, związanych z topniejącym śniegiem.
|
Bieszczadzki
