Bieszczadzki Park Narodowy

INFORMUJEMY, IŻ BIESZCZADZKI PARK NARODOWY REALIZUJE W RAMACH partnerskiego projektu nr KIK/31 PT. „KARPATY GÓRY PRZYJAZNE LUDZIOM” ZADANIA SŁUŻĄCE OGRANICZENIU PRESJI ZWIEDZAJĄCYCH NA ZASOBY PRZYRODNICZE TERENÓW BDPN

Partnerzy Projektu:

Fundacja Karpacka-Polska

Bieszczadzki Park Narodowy

GOPR

Fundacja Partnerstwo dla Środowiska

Sprawozdanie z projektu SPPW KiK 31 realizowane w latach 2012-2014

Bieszczadzki Park Narodowy należy do obszarów o najlepiej zachowanych zasobach przyrodniczych. Dlatego też na terenie parku stosuje się na znaczącej części ochronę ścisłą (ponad 63% ogólnej powierzchni). Jest wyróżniony przez Radę Europy specjalnym Dyplomem (1998, przedłużony do 2018 roku) przyznanym za skuteczną ochronę przyrody i umiejętność właściwego udostępniania jej dla zwiedzających. Jako że w Parku notuje się rocznie około 350 tys. wejść na szlaki i ścieżki przyrodnicze koniecznością stało poprawienie stanu infrastruktury technicznej i wyposażenie miejsc udostępnionym zwiedzającym. Dlatego też w 2010 roku BdPN przystąpił do projektu partnerskiego, który był realizowany w latach 2012-2014. Instytucją Realizującą była Fundacja Karpacka z Sanoka, partnerami zaś BdPN, GOPR oraz Fundacja Partnerstwo dla Środowiska.

W ramach projektu SPPW KiK 31 „KARPATY PRZYJAZNE LUDZIOM – lokalna inicjatywa partnerska na rzecz zrównoważonego użytkowania i ochrony górskich obszarów województwa podkarpackiego”, współfinansowanego przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej wykonano w BdPN następujące działania inwestycyjne:

1. Przebudowa i rozbudowa budynku gospodarczego w Wołosatem, ze zmianą sposobu użytkowania na sanitarno-socjalny i punkt informacyjno-edukacyjny

Większość osób za cel stawia sobie zdobycie najwyższego szczytu polskiej części Bieszczad - Tarnicy (1346 m n.p.m.) dlatego też Wołosate stało się najważniejszym punktem wypadowym turystów do wyjścia w góry, z frekwencją roczną wynoszącą ponad 100 tys. osobo-wejść na szlaki piesze. Inwestycja przeznaczona jest dla turystów rozpoczynających wędrówki górskie lub tych którzy te wędrówki zakończyli i chcą się zregenerować. Zwiedzający mogą skorzystać z kilku nowych sanitariatów, prysznicy oraz odpocząć w specjalnie dla nich przygotowanej salce, gdzie świadczona jest informacja turystyczna nakierowana na wzrost świadomości ekologicznej zwiedzających, w kontekście ochrony bioróżnorodności biologicznej BdPN. W części edukacyjnej rozpowszechniane są wydawnictwa popularno-naukowe, mapy i przewodniki dotyczące Parku oraz prezentowane są diaporamy multimedialne dotyczące dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego Karpat Wschodnich. Obiekt, który służył kiedyś jako magazyn, przeznaczony jest przede wszystkim dla turystów indywidualnych oraz małych grup turystycznych z przewodnikiem. Jest przystosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych. W obiekcie funkcjonującym okresowo (od końca kwietnia do początku listopada) można skorzystać z wielu interaktywnych pomocy dydaktycznych.

2. Budowa systemów parkingowych w Wołosatem, Ustrzykach Górnych oraz w Brzegach Górnych

Uporządkowanie ruchu samochodowego w trzech miejscach przy tzw. „wielkiej pętli bieszczadzkiej” było możliwe dzięki budowie systemów parkingowych składających się z terminali wjazdowych i wyjazdowych podpiętych do systemów komputerowego sterowania. Zmniejszyła się ilość samochodów parkujących na poboczach dróg wojewódzkich, co również poprawiło bezpieczeństwo innych podróżujących.

3. Montaż czujników pyroelektrycznych do całodobowego ruchu pieszych oraz pętli indukcyjnych z rejestratorami do monitoringu ruchu samochodowego.

W BdPN monitoruje się na bieżąco ruch samochodowy oraz ruch pieszy na szlakach turystycznych. Łącznie funkcjonuje 13 miejsc monitoringu z czego 3 zostały wykonane w ramach projektu SPPW KiK 31. Wykonano punkt pomiarowy w pobliżu Przełęczy Orłowicza, gdzie mierzone jest natężenie zwiedzania w pobliżu góry Smerek oraz dwa punkty monitoringu ruchu samochodowego. Uzyskuje się z nich dane dotyczące frekwencji pojazdów samochodowych kierujących się do Wołosatego oraz na drodze relacji Brzegi Górne-Ustrzyki Górne. Dane z rejestratorów drogowych są gromadzone w bazie danych na specjalnym serwerze. Codziennie moduł GSM przesyła raport z dobowej pracy każdego punktu. Zbiorcze zestawienia po zakończonym roku pracy rejestratorów są prezentowane na stronie internetowej Parku www.bdpn.pl.

4. Budowa suchych toalet ekologicznych (typu alpejskiego) na Przełęczy Bukowskiej i Przełęczy Wyżnej (wejście na Poł. Wetlińską)

Obszary Połoniny Bukowskiej z Haliczem i Rozsypańcem oraz Połoniny Wetlińskiej zwiedza rocznie łącznie ponad 200-tys. osób. Ze względu na postępującą eutrofizację otoczenia szlaków koniecznością stało się wykonanie w dwóch wybranych miejscach „suchych” toalet działających w oparciu o vermikomposting (rozkład nieczystości i celulozy przez dżdżownice do wartościowego biohumusu). Zastosowana technologia obiektów pozwala na ich skuteczną pracę w sezonie turystycznym (IV-XI) przy minimalnym udziale osób obsługujących i środków technicznych. Nadzór sprowadza się jedynie do 2-3 krotnego w tygodniu sprawdzenia pracy urządzeń i trwałości wyposażenia. Jest to pierwsza w Polsce budowa systemu, który z powodzeniem stosowany jest w Alpach i Pirenejach od ponad 20 lat i posiada już kilkaset zastosowań, również w szwajcarskiej części Alp.

5. Budowa 300 mb kładki na torfowisku w Tarnawie Niżnej.

Wykonana z drewna dębu kładka z poręczami na torfowisku udostępniła to cenne pod względem przyrodniczym miejsce na odcinku 300 metrów i zastąpiła starą wysłużoną kładkę. Zwiedzający mają możliwość zapoznania się z funkcjonowaniem złożonego ekosystemu torfowiskowego. Budowa kładki uzupełniła cały program udostępnienia obszaru doliny górnego Sanu dla turystów, będącego ciekawą alternatywą dla masowych odwiedzin stref połoninowych. Istotną sprawą było również uprzystępnienie tego obiektu dla zwiedzających park na wózkach inwalidzkich. Ma to szczególne znaczenie w parku, gdzie dominują strome, naturalne szlaki górskie, które z natury swojej nie mogą być udostępnione dla osób niepełnosprawnych ruchowo. Szacuje się iż frekwencja w rejonie torfowiska w Tarnawie Niżnej wzrośnie dwukrotnie po wybudowaniu kładki oraz wykonaniu infrastruktury towarzyszącej (wiata odpoczynkowa, parking, tablice edukacyjne).

6. Budowa drewnianej wiaty wypoczynkowej z siedziskami w Tarnawie Niżnej.

Budując takie obiekty jak wiata typu brogowego pokrytego gontem uzyskano następujące efekty:

- rozproszenie ruchu turystycznego, polegające na częstszym wybieraniu przez turystów tego miejsca zamiast zatłoczonych grzbietów połonin

- odciążenie głównego kompleksu górskich BdPN poprzez budowę infrastruktury dla zwiedzających w mniej spopularyzowanych, a atrakcyjnym turystycznie miejscu,

- ujednolicenie wyglądu obiektów małej architektury drewnianej nawiązującej stylem do dawnej architektury regionalnej regionu.

Łącznie na terenie parku funkcjonuje już 6 wiat odpoczynkowych. Wiaty te spełniają również funkcję edukacyjną. Korzystając z zadaszenia oraz wyposażenia w postaci ław i stołów turyści zapoznają się z walorami Parku i ustalają trasy swoich dalszych wędrówek. Wiaty takie wyposażona jest również w informacje dla zwiedzających w postaci uproszczonego regulaminu zwiedzania oraz wskazówek dla turystów. Dodatkowo przekazywana jest informacja o konieczności zabierania z sobą odpadków, aby nie dochodziło do synantropizowania się populacji niedźwiedzia brunatnego.

7. Modernizacja parkingów wraz z ich ogrodzeniem dla odwiedzających BdPN w Tarnawie Niżnej oraz w Bukowcu.

W celu umożliwienia parkowania samochodów przy drodze powiatowej relacji Tarnawa – Bukowiec poprawiono stan techniczny dwóch parkingów (dawnych placów składowych drewna). Wykonano nawierzchnię z tłucznia kamiennego o łącznej powierzchni 1600 m. kw. oraz ogrodzenie z żerdzi drewnianych na długości ponad 400 mb. Parkingi udostępniają do zwiedzania kompleks torfowisk w Tarnawie Niżnej oraz ważny historycznie obszar źródliskowy Sanu i dawnych wsi Bukowiec i Beniowa. Przy parkingu w Bukowcu funkcjonuje punkt obsługi ruchu turystycznego, gdzie zwiedzający mogą zaczerpnąć informacji o walorach przyrodniczych i kulturowych i zasadach zwiedzania doliny górnego Sanu oraz sanitariat wykonany wcześniej (za środków UE).

Łączna wartość partnerskiego projektu wyniosła 794 162 CHF, z czego na inwestycje BdPN wydatkowano kwotę 1,59 mln PLN (90% środki SPPW, 10% budżet RP). Konferencja podsumowująca projekt odbyła się w dniu 15.10.2014 roku w Ustrzykach Górnych.

Galeria z realizacji projektu

Aktualności:

19.01.2015

Wyniki pracy czujników ruchu turystycznego w 2014 r.

27.10.2014

Zapytanie cenowe 7

22.10.2014

21.10.2014

07.10.2014

30.09.2014

Zapytanie cenowe

23.09.2014